Leki często stosowane w PCOS: metformina, spironolakton i tabletki antykoncepcyjne. Niedobory żywieniowe, dieta.
W tym artykule biorę pod lupę często stosowane leki w PCOS. Należą do nich: metformina, spironolakton oraz tabletki antykoncepcyjne. Znajdziesz tutaj praktyczne wskazówki odnośnie komponowania swojej diety w przypadku kiedy byłaś lub jesteś leczona wymienionymi lekami. W wyniku ich stosowania dochodzi do deficytu wielu witamin i pierwiastków. Dlatego właśnie tak ważne są zmiany w diecie gdy je stosujesz.
- Metformina
Jeśli masz insulinooporność, prędzej czy później usłyszysz o metforminie. Metoformina to substancja czynna, która znajduje się w popularnych lekach np. Glucophage, Siofor, Metformax. Jest ona przepisywana na receptę. Być może ten lek zostanie Ci zaproponowany przez lekarza, a być może sama o niego zapytasz lekarza. Metformina była kiedyś lekiem stosowanym tylko w cukrzycy, dziś sięga po nią coraz więcej osób.
Metformina jest często stosowana w PCOS ponieważ sprawdza się w insulinooporności, która dotyczy większości kobiet z PCOS. Metformina reguluje poziom cukru we krwi i zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Co więcej, wpływa również pozytywnie na poziom cholesterolu – obniża frakcję LDL i trójglicerydy. Może także wspomóc redukcję masy ciała.
By nie było tak kolorowo – metformina może powodować występowanie bólu głowy, uczucia senności, a także problemy trawienne. Podczas przyjmowania metforminy możesz zaobserwować u siebie bóle brzucha, wzdęcia, dyskomfort, nudności, biegunki czy nawet wymioty. Nie zdarza się to jednak u wszystkich.
Przed rozpoczęciem przyjmowania metforminy, warto wiedzieć, że istnieją też suplementy, które mają zastosowanie w insulinooporności. Należą do nich m.in. inozytole, berberyna, magez.
Jeśli jednak zdecydujesz się sięgnąć po metforminę, konieczne będą zmiany w diecie.
Metformina – obniża poziom witaminy B12[1]. A więc jeśli stosujesz metforminę przez dłuższy czas, konieczne jest zwiększenie spożycia produktów zawierających witaminę B12 lub suplementacja metylokobalaminą – czyli witaminą B12. Konieczne jest kontrolowanie poziomu witaminy B12 oraz reagowanie w przypadku zbyt niskiego poziomu.
Źródła witaminy B12 w diecie:
mięso, podroby, ryby, mleko (sardynka, makrela, łosoś), jaja.
Jeśli stosujesz dietę wegetariańską lub wegańską, suplementacja witaminą B12 jest wskazana. Niedobory witaminy B12 powodują senność, zmęczenie, uczucie niepokoju, depresję, zaburzenia koncentracji i pamięci. Deficyt wpływa również na zmniejszoną produkcję i dojrzewanie krwinek czerwonych, a więc może dojść do wystąpienia anemii.
- Spironolakton
Spironolakton jest substancją czynną w popularnym leku Spironol. Jest jednym z częściej stosowanych leków w leczeniu trądziku pochodzenia hormonalnego, PCOS, PMS, hirsutyzmu (nadmiernego owłosienia), hiperaldosteronizmu. Jest on także używany w leczeniu m.in. obrzęków, nadciśnienia tętniczego.
Spironolakton blokuje receptory androgenowe i zmniejsza produkcję testosteronu. Dlatego właśnie kobiety z PCOS z hiperandrogenizmem często zauważają dużą poprawę wyglądu ceru i zmniejszenie nasilenia trądziku. Co więcej, spironolakton zwiększa poziom SHBG – białka wiążącego i transportującego hormony płciowe, w tym testosteron. Hamowanie wydzielanie androgenów może również pomóc zmniejszyć poziom owłosienia i poprawić wygląd włosów[2],[3].
Spironolakton, podobnie jak metformina, może powodować: ból głowy, zmęczenie, wymioty, biegunki. Spironolakton może również powodować upośledzenie gospodarki cukrowej[4]. Niestety wpływa on także negatywnie na owulację, o którą tak mocno walczy się podczas leczenia PCOS. Owulacja powoduje powstanie ciałka żółtego i produkcję progesteronu, hormonu, który bardzo często jest obniżony w Zespole Policystycznych Jajników. Stosowanie tego leku jest zabronione u kobiet planujących ciążę oraz w ciąży.
Spironolakton:
– podwyższa poziom potasu – a więc zalecane wyeliminowanie w diety wszystkich suplementów zawierających potas jest ograniczenie spożywania produktów bogatych
w potas, np. woda kokosowa[5].
– nasila wydalanie sodu – obniżony poziom może powodować m.in. osłabienie, zawroty głowy. Gdy poziom sodu jest zbyt niski – może stanowić zagrożenie dla życia.
Przed zastosowaniem spironolaktonu, warto ustalić przyczynę podwyższonego poziomu androgenów i ewentualnie rozważyć suplementację pomagającą obniżyć poziom androgenów, np.: lukrecja, zielona herbata (EGCG), saw palmetto.
[1] Jiwoon Kim, a Chul Woo Ahn, Sungsoon Fang. Association between metformin dose and vitamin B12 deficieny in patients with type 2 diabetes. Medicine (Baltimore). 2019 Nov;98(46):e17918. doi:10.1097/MD.0000000000017918
[2] Ezeh U, Huang A, Landay M, et al. Long-Term Response of Hirsutism and Other Hyperandrogenic Symptoms to Combination Therapy in Polycystic Ovary Syndrome. J Womens Health (Larchmt). 2018 Jul1;27(7):892–902.doi:10.1089/jwh.2017.6833 Jiwoon Kim, a Chul Woo Ahn, Sungsoon Fang. Association between metformin dose and vitamin B12 deficieny in patients with type 2 diabetes. Medicine (Baltimore). 2019 Nov;98(46):e17918. doi:10.1097/MD.0000000000017918
[3] Quan Q Dinh, Rodney Sinclair. Female pattern hair loss: Current treatment concepts. Clin Interv Aging. 2007 Jun;2(2):189–199.
[4] Falch DK, Schreiner A. The effect of spironolactone on lipid, glucose and uric acid levels in blood during long-term administration to hypertensives. Acta Med Scand. 1983;213(1):27-30.
[5] https://www.aad.org/public/diseases/acne/derm-treat/hormonal-therapy
[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]